ایرانیان چرا و به کجا مهاجرت میکنند
رصدخانه مهاجرتی ایران در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف بهتازگی سالنامه مهاجرتی ایران را منتشر کرده است که در آن تصویری از مهاجران جهان، ایرانیان ساکن در کشورهای دیگر، مهاجرتهای اجباری و انگیزههای مهاجرتی ارایه داده است._روزنامه شهروند
کشورهای دارای بیشترین جمعیت ایرانی (افراد متولد ایران) امارات متحده عربی، ایالات متحده آمریکا، کانادا، آلمان، انگلستان، ترکیه، سوئد، استرالیا، کویت، هلند، قطر، فرانسه، نروژ، اتریش، دانمارک، ایتالیا، عراق، سوییس و بلژیک هستند.
آمارهای جهانی همچنین میگوید غالب ایرانیان مهاجر تحصیلکرده و متخصصاند. وضع مهاجران ایرانی در کشورهای حوزه OECD یعنی کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی نشان میدهد اولین گروه شغلی در میان ایرانیان در این کشورها متخصصان هستند.
سالنامه مهاجرتی ایران در ادامه در اینباره نوشته است:
«همچنین بهطور کلی روند تعداد متخصصان از نیروی کار ایرانی در این کشورها صعودی بوده است و از ۲۵درصد در سال ۲۰۰۰ به ۲۹.۶درصد در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته است.
دومین گروه شغلی ایرانیان در این کشورها کارکنان ارایه خدمات و کارکنان فروش و بازاریابی بودهاند و کارکنان ماهر بخش کشاورزی و شیلات کمترین درصد ایرانیان در بازار کار کشورهای OECD بودهاند.»
_نخستین مقصد مهاجران ایرانی
دادههای سازمان ملل میگوید آمریکا نخستین مقصد مهاجران ایرانی است.
اغلب این ایرانیان یعنی بیش از۷۴درصد آنان دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم هستند و حدود ۷۲درصد آنان در سن کار یعنی از ۱۸ تا ۶۴سال قرار دارند
دریافت تابعیت آمریکایی ایرانیان در دوران ریاستجمهوری ترامپ کاهش یافته است، اما آمارها میگوید از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ هر سال بین ۸ تا ۱۰هزار نفر ایرانی تابعیت این کشور را دریافت میکردند.
عمدهترین محل فعالیت نیروی کار ایرانی «خدمات آموزشی، مراقبتهای بهداشتی و خدمات اجتماعی و پس از آن متخصصان، دانشمندان و مدیران اجرایی و مدیران خدمات پسماند و در جایگاه سوم خُردهفروشی بوده است.»
در مقابل تعداد ایرانیان در کانادا از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۹ در حال افزایش بوده و از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ نزدیک به ۱۰هزار نفر افزایش داشته است.
_ایرانیان در اروپا
بر اساس آمار سازمان ملل در سال ۲۰۱۹، بیشترین ایرانیان مهاجر در اروپا در کشورهای آلمان، انگلیس، سوئد، هلند و فرانسه ساکناند، اما آمارها از نظر اجازه اقامت معتبر اندکی متفاوت است و آمارهای سال ۲۰۱۸ نشان میدهد بیش از ۷۳هزار ایرانی در آلمان زندگی میکنند.
«ایران همچنین جزو ۱۰ کشور اول در میان کشورهای غیر اتحادیه اروپاست که شهروندانش به علت داشتن شغل در آلمان اقامت دائم دریافت میکنند.»
همچنین جزو ۱۰ کشور اول دنیاست که شهروندانش این اقامت را از طریق خوداشتغالی و راهاندازی یک کسب و کار میگیرند.
بعد از آلمان با فاصله زیاد ایرانیان در انگلستان، سوئد و ایتالیا سکونت دارند.
_مهاجرت به کشور همسایه
یکی از مقاصد مهم مهاجرت ایرانیان در سالهای اخیر ترکیه است.
«با گشوده شدن کانال پناهجویی در ترکیه پس از تحولات منطقهای دهه اخیر در سوریه و عراق، تعداد ایرانیانی که بهعنوان پناهجو در این کشور ثبت شدهاند افزایش چشمگیری داشته است.
آمارهای سه ماه اول سال ۲۰۲۰ نشان میدهد ایرانیان به جای عراقیها در رتبه اول خرید خانه در ترکیه نشستهاند.
_ایرانیان در آسیا و استرالیا
کشورهایی که بیشترین ایرانی را در آسیا دارند امارات متحده عربی، کویت، قطر، عراق، مالزی، ارمنستان، ژاپن، ترکمنستان و پاکستان و ... هستند.
مهاجرت ایرانیان به استرالیا هم سالهاست در وضع صعودی قرار دارد و در سال ۲۰۱۹ بیش از ۷۳هزار ایرانی در این کشور زندگی میکردند. این عدد به نسبت سال ۲۰۱۰ بیش از ۱۰۰ درصد افزایش داشته است.
_دانشجویان ایرانی به کدام کشورها میروند
پنج مقصد اصلی دانشجویان ایرانی کشورهای آمریکا، ترکیه، آلمان، ایتالیا و کاناداست.
مقاصد بعدی دانشجویان ایرانی آلمان و ایتالیاست.کانادا هم میزبان نزدیک به ۴هزار دانشجوی ایرانی است
_هشت عامل اصلی برای مهاجرت دانشجویان و فارغالتحصیلان ایرانی وجود دارد:
_ناامیدی از سطح درآمد و تناسب آن با هزینهها
_ امکان پیشرفت شغلی
_ نظم وثبات و قانونمداری جامعه ی مقصد
_علاقه به کسب سابقه تحصیلی یا کاری در خارج از کشور
_ شایستهسالاری
_ امکان یافتن شغل و میل به تجربه زندگی در خارج از کشور
«پیش از وقوع تحولات اقتصادی در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به واسطه بازگشت تحریمها حدود ۳۰درصد از دانشجویان تمایل به مهاجرت داشتهاند، اما این تحولات موجب افزایش میل مهاجرت تا ۶۳درصد شده .